Pytanie nadesłane do redakcji
Mój 19-letni syn choruje na HCV typ C. Proszę napisać, jaki rodzaj słodyczy może jeść, jakie ewentualnie ciastka, herbatniki, cukierki itp. Przeczytałam, że nie można jeść wyrobów czekoladowych – a co z resztą?
Odpowiedział
dr hab. med. Ernest Kuchar
kierownik Kliniki Pediatrii z Oddziałem Obserwacyjnym Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
Dieta w zakażeniu HCV jest bardzo indywidualna, podobnie jak postać kliniczna choroby: są zupełnie bezobjawowi pacjenci zakażeni HCV, którzy czują się bardzo dobrze i wyglądają jak osoby zdrowe. Tacy pacjenci powinni odżywiać się po prostu zdrowo, jak wszyscy inni ludzie. Z kolei pacjent z marskością wątroby wymaga diety z ograniczeniem białka. Jedynym wspólnym zaleceniem dla osób zakażonych HCV jest zakaz spożywania alkoholu oraz unikanie produktów spożywczych sprzyjających stłuszczeniu wątroby. Według źródeł amerykańskich już spożywanie 10 g czystego alkoholu dziennie, może powodować dodatkowe uszkodzenia wątroby i pogorszyć rokowanie.
Przy dobrym stanie wątroby, gdy nie doszło do rozwoju marskości, pacjent nie powinien modyfikować diety i jeść wszystkie zalecane produkty, które dobrze toleruje (po których dobrze się czuje).
Przez „zalecane produkty” rozumiem:
- świeże owoce i warzywa
- pełnoziarniste produkty zbożowe
- odpowiednią ilość białka
- pokarmy obfitujące w jedno- i wielonienasycone kwasy tłuszczowe (oliwa z oliwek, olej rzepakowy, awokado, orzechy i tłuste ryby morskie).
Podobnie jak wszyscy ludzie, pacjenci zakażeni HCV powinni unikać zepsutych, np. spleśniałych produktów spożywczych oraz zjełczałych lub przypalonych tłuszczów, regularnie spożywać świeże warzywa i owoce bogate w antyoksydanty oraz inne niezbędne składniki pokarmowe. Unikać z kolei należy przetworzonych (przemysłowych) produktów spożywczych i „śmieciowego jedzenia”, np. tanich ciastek zawierających tłuszcze nasycone (np. olej palmowy) i duże ilości cukrów prostych, a zwłaszcza syrop glukozowo-fruktozowy. Wymienione składniki przemysłowych produktów spożywczych sprzyjają stłuszczeniu wątroby, które jest niezależnym czynnikiem ryzyka progresji (postępu choroby) w zakażeniu HCV.
Redakcja mp.pl wyjaśnia - Co to są cukry proste?
Cukry proste, zwane inaczej monosacharydami, zawierają od 3 do 7 atomów węgla w cząsteczce. Najpowszechniej występującymi monosacharydami w żywności są: glukoza, fruktoza i galaktoza. Ich spożycie w diecie powinno być ograniczone do 10% wartości energetycznej diety. Nadmierne spożycie cukrów prostych wiąże się m.in. ze zwiększonym ryzykiem przewlekłych chorób niezakaźnych, do których zalicza się otyłość, cukrzycę, choroby sercowo-naczyniowe oraz nowotworowe. W związku z tym podstawę diety powinny stanowić węglowodany złożone obecne w pełnoziarnistych produktach zbożowych, warzywach i nasionach roślin strączkowych.
Odpowiadając ściśle na Pani pytanie, słodycze nie są wskazane dla nikogo, bo sprzyjają rozwojowi oporności na insulinę i stłuszczeniu wątroby. Im mają wyższy tzw. indeks glikemiczny i są bardziej tłuste, tym gorzej. Najbezpieczniejsze są niskotłuszczowe, mało słodkie ciasta, np. drożdżowe. Unikać należy ciasta francuskiego i gotowych kruchych ciastek, które zwykle są bardzo słodkie i zawierają olej palmowy. Ograniczyć do minimum należy wszystkie słodkie napoje, w tym soki (np. Kubuś). Czekolada jest z pewnością lepsza niż cukierki, wyroby czekoladowe (czekoladki zwykle zawierają olej palmowy lub margaryny) czy nutella (olej palmowy z cukrem o smaku orzechowym). Ważne, by czekolada zawierała prawdziwy tłuszcz kakaowy, a nie jego tanie substytuty (margarynę, olej palmowy itp.).
Podsumowując, unikać należy:
- pokarmów smażonych w tłuszczu
- tłustych pokarmów, zwłaszcza zawierających tłuszcze nasycone
- żywności wysoko przetworzonej i „śmieciowego jedzenia”
- pokarmów zawierających konserwanty i środki ochrony roślin.
