Pytanie nadesłane do redakcji
U mojej mamy stwierdzono zapalenie żołądka, obecność bakterii Helicobacter oraz dwie krwawe nadżerki ścianki żołądka. Chcielibyśmy się dowiedzieć, jaka dieta jest wskazana:
Odpowiedziała
mgr Diana Wolańska
dietetyk
Zakład Profilaktyki Chorób Żywieniowozależnych z Poradnią Chorób Metabolicznych
Instytut Żywności i Żywienia w Warszawie
Postępowanie dietetyczne w problemach gastrycznych związanych z żołądkiem to dieta łatwostrawna z ograniczeniem substancji pobudzających wydzielanie soku żołądkowego. W trakcie leczenia farmakologicznego wskazane jest wykluczenie z diety substancje, produkty czy potrawy działająco pobudzająco na wydzielanie soku żołądkowego.
PODSTAWOWE ZASADY DIETY TO:
Częste, regularne posiłki
Zaleca się spożywanie przynajmniej 5-6 posiłków dziennie. Powinny to być małe objętościowo posiłki, ale jadane często, z przerwami nie dłuższymi niż 3-4 godziny. W przypadku zaostrzenia objawów zaleca się jadanie nawet co 2 godziny. Kolację, czyli ostatni posiłek należy zjeść nie później niż 3 godziny przed snem.
Spożywanie posiłków powoli i w spokoju
Żołądek odgrywa niezwykle istotną rolę w trawieniu składników odżywczych, głównie białka. By pokarm zbyt długo nie zalegał w żołądku, ważne jest, by go starannie pogryźć i przeżuć. Jedzenie zbyt szybko, dużych kęsów bardzo obciąża pracę żołądka i nasila objawy.
Unikanie produktów nasilających objawy
Z diety zaleca się wyeliminowanie produktów i potraw, które sprzyjają nasilonemu wydzielaniu soków żołądkowych, produkty kwaśne oraz o dużej zawartości błonnika. Wśród nich wymienia się:
- Wybrane warzywa, jak pomidory i przetwory pomidorowe, zwłaszcza sok pomidorowy i koncentrat pomidorowy, cebula i warzywa cebulowe, szparagi, karczochy, warzywa strączkowe
- Wybrane owoce, zwłaszcza kwaśne, tj. cytrusy (grejpfruty, pomarańcze, mandarynki, cytryny, soki z owoców cytrusowych), konfitury wysokosłodzone
- Napoje: mocna herbata, kawa, napar z mięty, napoje gazowane
- Pikantne przyprawy (papryka ostra, chilli, curry, pieprz)
- Potrawy przygotowane na wywarze z kości lub tłustych mięs bądź galarety z mięsa i ryb
- Wszystkie alkohole, a zwłaszcza niskoprocentowe (piwo, białe wino), drinki z dodatkiem soków cytrusowych, napojów gazowanych i soku pomidorowego
Zalecane produkty
- Produkty zbożowe - pieczywo jasne, razowe, graham, kasze drobne (np. manna, krakowska), grube (pęczak, gryczana), ryż, makarony.
- Produkty mleczne - mleko słodkie lub zsiadłe o zawartości tłuszczu poniżej 2%, kefir, jogurty naturalne i owocowe, twaróg chudy i półtłusty, serki homogenizowane. Produkty zawierające bakterie probiotyczne (jogurty, kefiry), głównie z rodziny Lactobacillus zmniejszają ryzyko ponownego zakażenia Helicobacter pylori. Jest to bakteria sprzyjająca rozwojowi choroby wrzodowej.
- Chude mięsa i wędliny - wołowina, cielęcina, kurczaki, indyki (bez skóry), chude wędliny wieprzowe, drobiowe, wołowe.
- Chude ryby: słodkowodne (leszcz, okoń, sandacz), morskie (dorsz, morszczuk, sola); ryby tłuste słodkowodne i morskie powinno się spożywać w ograniczonych ilościach.
- Warzywa i owoce - dowolne, prócz tych przeciwwskazanych powyżej i tych, po których spożyciu odczuwamy dolegliwości.
Właściwa technika kulinarna
W chorobie wrzodowej należy unikać produktów ciężkostrawnych, które znacznie obciążają żołądek. W tym celu zaleca się unikanie potraw smażonych na tłuszczu. Najbardziej polecane jest gotowanie na parze lub w wodzie, duszenie oraz pieczenie.
Prawidłowy styl życia
Nie tylko dieta, ale również styl życia wpływa na łagodzenie objawów choroby zapalenia żołądka. W tym przypadku zaleca się:
- zaprzestanie palenia tytoniu
- zmniejszenie masy ciała u osób z nadwagą lub otyłością
- unikanie przyjmowania pozycji leżącej po posiłkach
- rezygnację z noszenia obcisłej odzieży oraz mocno ściskających pasków
- sypianie z uniesioną górną częścią ciała
- unikanie bardzo dużych wysiłków fizycznych
- utrzymywanie aktywności fizycznej
Po leczeniu farmakologicznym należy powrócić do podstawowej, zdrowej diety opartej na zasadach zdrowego żywienia.
