Podstawowym błędem osób bliskich, które chcą pomóc odchudzającym się, jest przyjmowanie roli strażnika. Polega ona na ciągłym pilnowaniu co, kiedy i ile odchudzający się je oraz podnoszeniu alarmu, gdy przekroczy założone limity.
Fot. pixabay.com
Postaraj się zrozumieć jej sytuację
Naprawdę zrozumieć problem może ten, kto jest lub był w podobnej sytuacji. Ale to nie znaczy, że pozostali nie mogą skutecznie pomagać. Większość z nas ma dobrze rozwiniętą zdolność empatii, czyli umiejętność wczucia się w sytuację drugiej osoby.
Doświadczanie własnej otyłości jest bardzo indywidualne, jednak aby móc się zbliżyć do tego, co prawdopodobnie przeżywa osoba ci bliska, trzeba sobie wyobrazić następującą sytuację:
Masz zaproszenie na przyjęcie od znajomego, z którym nie widzieliście się od wielu lat. Zapowiedział, że na przyjęciu będzie część waszych starych znajomych i sporo nowych osób. Ustalono, że ma być zabawnie, dlatego wszyscy przebierają się w stroje zwierząt. Kiedy przychodzi ten dzień, zakładasz strój świnki, wsiadasz do taksówki i jedziesz.
Gdy wchodzisz na salę, zapada cisza. Wszyscy patrzą na ciebie, niektórzy komentują, inni są rozbawieni. Okazuje się, że całe towarzystwo jest ubrane w stroje wieczorowe, tylko ty wyglądasz inaczej.
Co czujesz? Co robisz? Może odwracasz się na pięcie i wychodzisz? Może zaczynasz płakać albo przeciwnie – śmiać się do rozpuku? Może robisz awanturę albo chowasz się w ciemnym kącie i starasz się nie rzucać w oczy? Podobne reakcje są często udziałem osób otyłych w odpowiedzi na problem, którego doświadczają.
Szanuj jej potrzeby i decyzje
Mogłoby się wydawać, że jeśli pojawia się problem, najlepiej byłoby rozwiązać go szybko, skutecznie i trwale. Kiedy widzisz bliską osobę, która narzeka na swój wygląd, jednocześnie objadając się słodyczami, możesz mieć mieszane uczucia. Możesz wręcz odczuwać irytację i złość. To naturalne, jednak pamiętaj, że poważne zmiany najczęściej są procesem. Oznacza to, że wymagają czasu, aby – mówiąc potocznie – „dojrzeć”. Sama wola może być niewystarczająca, aby podjąć działanie.
Osoby otyłe często zmagają się z niskim poczuciem wartości, podatnością na bodźce zewnętrzne, z bezradnością. Kiedy zaś zdecydują się na zmianę, może to mieć wpływ na życie całej rodziny, z powodu poświęcania większej ilości czasu sobie (np. na aktywność fizyczną, relaks), wydawania większej ilości pieniędzy na własne potrzeby (np. inne jedzenie, karnet na basen), wreszcie – innego traktowania samego siebie (np. z większą pewnością siebie, asertywnością). Musisz wiedzieć, że zmiana jednego elementu zawsze pociąga za sobą zmianę pozostałych, bo rodzina jest jak sieć naczyń połączonych. Jeśli chcesz pomóc – szanuj decyzje osoby odchudzającej się, nawet jeśli ich nie popierasz ani nawet nie akceptujesz.
Udzielaj wsparcia
Wsparcie z zewnątrz jest bardzo ważnym czynnikiem zmiany. Możesz na trzy sposoby okazywać osobie bliskiej, która chce schudnąć, wsparcie:
- emocjonalne – porozmawiaj, wysłuchaj, pociesz, przytul, uśmiechnij się, dodaj otuchy, pochwal, okaż zainteresowanie, uznanie itp.
- informacyjne – wyszukuj wiadomości i ciekawostki dotyczące odchudzania, pomóż znaleźć adres do specjalisty, przekaż, gdzie można poćwiczyć, gdzie i w jakich godzinach otwarty jest basen itp.
- materialne – przynoś do domu ubogokaloryczne produkty żywnościowe, użycz swojego sprzętu do ćwiczeń, kup wagę kuchenną itp.
Jak pokazują badania naukowe, wsparcie udzielane przez innych ludzi – zwłaszcza najbliższych – nie tylko dobrze wpływa na samopoczucie psychiczne, ale wzmacnia również układ odpornościowy i pomaga zachować zdrowie.
Aranżuj pozytywne sytuacje
Podstawowym błędem osób bliskich, które chcą pomóc odchudzającym się, jest przyjmowanie roli strażnika. Polega ona na ciągłym pilnowaniu co, kiedy i ile odchudzający się je oraz podnoszeniu alarmu, gdy przekroczy założone limity. Czasem mogą się pojawić również docinki, wyrzuty, szantaż itp. Zachowania takie są nieskuteczne i mogą wręcz przynieść skutek odwrotny – prowadzić do pogorszenia nastroju i przerwania odchudzania. Rozwiązaniem jest skupienie się na tym, co pożądane, pomocne i wspierające.
Ważne
Jeśli chcesz pomóc odchudzającej się osobie bliskiej zapraszaj ją tak często, jak to możliwe, do wspólnej, konstruktywnej aktywności (np. wycieczka rowerowa, spacer, wyjście na basen, wspólne gotowanie ubogokalorycznych potraw, oglądanie ubrań, które zostaną kupione po utracie kolejnych kilogramów).Doceniaj najdrobniejsze sukcesy i pozytywne zmiany w zachowaniu, nagradzaj (np. kup w prezencie nowe, mniejsze ubranie lub książkę o zdrowiu). Krótko mówiąc – postaraj się stworzyć warunki do tego, aby wprowadzanie zdrowego stylu życia było waszym wspólnym, radosnym wyzwaniem!
Okazuj życzliwość
Sytuacja, kiedy w rodzinie prowadzi się dwie kuchnie – tradycyjną i „dietetyczną”, najczęściej nie jest możliwa na dłuższą metę. Wpływają na to względy finansowe, czasowe, ale też psychologiczne (poczucie bycia osobno, nie razem). Dlatego najskuteczniejszym rozwiązaniem jest prowadzenie jednej, zdrowej kuchni dla całej rodziny. Ubogokaloryczna żywność, dbałość o regularne i umiarkowane ilościowo jedzenie oraz staranne przygotowywanie posiłków i spożywanie ich w pozytywnej atmosferze służy każdemu człowiekowi, niezależnie od tego, ile waży. Może się okazać, że chcąc pomóc osobie bliskiej w odchudzaniu, ty również doświadczysz pozytywnych zmian, wzmocnisz swoje zdrowie i polepszysz samopoczucie psychiczne.
