×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Sposoby na jesienne chłody – cynamon, imbir i kardamon

dr n. med. Dominika Wnęk, dietetyk

Przyprawy rozgrzewające, poza doskonałym smakiem i aromatem, charakteryzują się także tym, że zawierają substancje o potencjalnych właściwościach zdrowotnych. Przyjrzyjmy się tym najbardziej popularnym.


Fot. www.iStock.com

Cynamon

Cynamonowiec cejloński to drzewo liściaste, które w warunkach naturalnych występuje na wyspie Cejlon. Obecnie uprawiany jest na Sri Lance, w Indonezji i Brazylii oraz w południowo-wschodnich regionach Indii. Cynamon, czyli przyprawa powstała z kawałków kory tego drzewa (zarówno w formie zmielonej, jak i w kawałkach), znany był już w starożytności i uznawano go za niezwykle cenny i kosztowny surowiec.

Obecnie cynamon jest powszechnie wykorzystywany w kuchni, niemal we wszystkich zakątkach świata. Trudno sobie wyobrazić chociażby smak szarlotki lub deserów z jabłkami bez dodatku tej przyprawy. Cynamon sprawdza się także jako przyprawa do mięsa i ryb. Swój charakterystyczny słodkawo-korzenny i piekący smak zawdzięcza olejkowi cynamonowemu.

Czytaj więcej na temat zastosowania cynamonu w kuchni: Czym pachną święta?

Przyprawa ta ma liczne właściwości zdrowotne. Łagodnie pobudza wydzielanie soków trawiennych i poprawia przyswajanie pokarmu, dlatego sprawdza się w leczeniu niestrawności, wzdęć oraz pobudza apetyt. Cynamon zapobiega też nadkwaśności i działa przeciwbiegunkowo.

Olejkowi cynamonowemu przypisuje się także silne właściwości przeciwbakteryjne, przeciwgrzybiczne i odkażające oraz wskazuje na korzystny wpływ cynamonu na gospodarkę węglowodanową i lipidową u osób z cukrzycą typu II. Autorzy badania, którego wyniki opublikowano w czasopiśmie „Diabetes Care” stwierdzili, że spożywanie do 6 gramów cynamonu na dzień obniża stężenie glukozy, triglicerydów, cholesterolu całkowitego oraz jego frakcji LDL. Ponadto naukowcy z uniwersytetu w Tel Awiwie wskazują, że spożywanie cynamonu może zapobiegać rozwojowi choroby Alzheimera. Z kolei badacze z Rush University Medical Center wykazali, że u chorych na stwardnienie rozsiane cynamon spowalnia procesy chorobowe związane z tą chorobą.

Imbir

To także przyprawa roślinna – jest to kłącze (podziemna łodyga) rośliny, która prawdopodobnie pochodzi z Melanezji, a obecnie nie występuje już w stanie dzikim. Imbir znany był w Azji już 3000 lat temu, gdzie ze względu na swoje walory smakowe był powszechnie stosowany w kuchni.

Swój mocny smak i zapach zawdzięcza zawartości olejków eterycznych: gingerolu, zingeronu i cytralu. Najważniejszy z nich gingerol, ma właściwości przeciwzapalne i antyoksydacyjne.

Najpowszechniej znane działanie imbiru to działanie przeciwwymiotne. Potwierdzono je w badaniach dotyczących nudności wywołanych chorobą lokomocyjną oraz chemioterapią u chorych na nowotwory. Na podstawie analizy 12 badań, w których w sumie wzięło udział 1278 kobiet w ciąży wykazano, że 1,2–1,5 g imbiru dziennie może znacząco redukować nudności ciężarnych. Imbir sprawdza sie także w łagodzeniu nudności i wymiotów pooperacyjnych spowodowanych zastosowaniem narkozy.

Przyprawa ta działa także przeciwbólowo. Potwierdzono, że imbir zawiera składniki, które właściwościami farmakologicznymi przypominają leki przeciwzapalne. Sprawdza się on w leczeniu bólów mięśni spowodowanych nadmierną aktywnością fizyczną. Jedno z badań wskazuje, że konsumpcja 2 gramów imbiru dziennie przez 11 dni w znacznym stopniu redukowała bóle mięśniowe u osób wykonujących ćwiczenia z zaangażowaniem stawu łokciowego. Ten efekt wynika najprawdopodobniej z  przeciwzapalnych właściwości imbiru. Oczywiście imbir nie przynosił natychmiastowej ulgi w bólu – jego działanie przeciwbólowe występuje przy regularnym spożyciu.

Więcej na temat właściwości zdrowotnych imbiru przeczytasz w artykule Imbir – właściwości lecznicze, zdrowotne działanie imbiru

Kardamon

Kardamon to przyprawa otrzymana z suszonych owoców rośliny zielnej o długich, szerokich liściach, rosnącej w stanie dzikim w tropikalnych lasach na Półwyspie Indyjskim i Cejlonie, w Chinach i Indonezji, przeniesionej i zaaklimatyzowanej także w Ameryce. Jest to jedna z najstarszych przypraw używanych przez ludzi. Jest też jedną z najdroższych przypraw – po szafranie i wanilii. W Indiach kardamon stosuje się od tysięcy lat przy problemach trawiennych oraz w leczeniu stanów zapalnych.

Ma intensywny korzenny, gorzkawy smak, z wyraźną nutą eukaliptusa i kamfory. W kuchni najczęściej wykorzystuje się go do przygotowania ciast oraz jako dodatek do kawy i grzanego wina. Dobrze komponuje się również z daniami pikantnymi.

Olejki eteryczne zawarte w kardamonie wykazują działanie przeciwwirusowe, przeciwbakteryjne oraz przeciwgrzybiczne. W celu łagodzenia infekcji wirusowych zaleca się picie naparu kardamonowego z mlekiem. Jest on łatwy w przygotowaniu i smaczny: 1 łyżeczkę rozdrobnionego kardamonu lub 1 łyżeczki kardamonu w proszku zalewa się 1 szklanką gorącego mleka. Płyn trzeba odstawić na 30 minut, można osłodzić miodem. W razie infekcji wirusowej napar taki należy pić 2–3 razy dziennie po 1 szklance.

Badanie przeprowadzone na modelu zwierzęcym, którego wyniki opublikowano w 2012 roku w „British Journal of Nutrition” wskazuje, że kardamon reguluje aktywność genów w komórkach nowotworowych raka skóry i zmniejsza aktywność genów związanych z ich rozwojem.

Z uwagi na właściwości przeciwskurczowe, kardamon pomaga także w przypadku czkawki oraz w łagodzeniu kurczowych bólów brzucha i jelit.

Więcej na temat kardamonu w artykule Kardamon – właściwości zdrowotne i przeciwwskazania

Piśmiennictwo:

Kędzia A.: Aktywność olejku cynamonowego (Oleum Cinnamomi) wobec bakterii beztlenowych. Postępy Fitoterapii, 2011; 1: 3–8
Grys A., Łowicki Z., Parus A.: Właściwości lecznicze imbiru (Zingiber officinale Roscoe). Postępy Fitoterapii, 2010; 1: 42–45
Wang S., Zhang C., Yang G. i wsp.: Biological properties of 6-gingerol: a brief review. Nat. Prod. Commun., 2014; 9 (7): 1027– 1030
Viljoen E., Visser J., Koen N. i wsp.: A systematic review and meta-analysis of the effect and safety of ginger in the treatment of pregnancy-associated nausea and vomiting. Nutr. J., 2014; 13: 20
Black C.D., O'Connor P.J.: Acute effects of dietary ginger on muscle pain induced by eccentric exercise. Phytother. Res., 2010; 24 (11): 1620–1626
Black C.D., Herring M.P., Hurley D.J. i wsp.: Ginger (Zingiber officinale) reduces muscle pain caused by eccentric exercise. J. Pain, 2010; 11 (9): 894–903
Das I., Acharya A., Berry D.L. i wsp.: Antioxidative effects of the spice cardamom against non-melanoma skin cancer by modulating nuclear factor erythroid-2-related factor 2 and NF-?B signalling pathways. Brit. J. Nutr., 2012; 108 (06): 984–997
09.11.2022
Zobacz także
  • Kuchnia zimą
  • Kurkumina i jej prozdrowotne działanie
  • Czosnek ogrodowy
  • Zdrowotne właściwości herbaty
Wybrane treści dla Ciebie
  • Przeziębienie
  • Kardamon – właściwości zdrowotne i przeciwwskazania
  • Cynamon – właściwości zdrowotne i przeciwwskazania
  • Grypa i przeziębienie
  • Ból gardła
  • Imbir – właściwości lecznicze, zdrowotne działanie imbiru
  • Zapalenie mięśnia sercowego
  • Przeziębienie, grypa czy COVID-19?
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta