Pytanie nadesłane do redakcji
Kilka dni temu przeszłam tzw. grypę żołądkową. Badania krwi i moczu wykazały zbyt niski poziom potasu, ale także zbyt wysoki poziom amylazy w moczu i CRP. Zalecono mi dietę trzustkową, mam też unikać cukru. Jestem wegetarianką i niestety diety, które znalazłam nie nadają się dla mnie. Czy istnieje dieta trzustkowa uwzględniająca fakt niejedzenia mięsa? Jak zbilansować taką dietę?
Odpowiedziała
Paulina Jamrozik
dietetyk
Gabinet Dietetyczny "MEDIS"
Założeniem diety trzustkowej jest ograniczenie tłustych, smażonych potraw, produktów pełnoziarnistych oraz ostrych przypraw.
Podstawowe zasady diety trzustkowej uwzględniające eliminację mięsa z diety:
- spożywaj 5 lekkostrawnych posiłków dziennie, o małej objętości.
- produkty pełnoziarniste zastąp pieczywem pszennym, drobnymi kaszami (np. manna, jęczmienna), ryż biały, makaron nitki.
- jako źródło białka pełnowartościowego spożywaj chude ryby (dorsz, mintaj, morszczuk), mleko i produkty mleczne o zawartości tłuszczu 0,5-2% oraz jaja. Unikaj tłustych serów (podpuszczkowych, pleśniowych, deserów mlecznych).
- ogranicz wysokobłonnikowe warzywa i owoce. Kontroluj ilość spożywanych warzyw kapustnych, strączkowych, cebuli, czosnku, selera. Z owoców i warzyw zaleca się usuwanie skórek i pestek. W momencie zaostrzenia dolegliwości warzywa i owoce spożywaj po uprzedniej obróbce (np. gotowanie na parze, gotowanie w wodzie, pieczenie, duszenie) w celu zwiększenia ich strawności.
- zalecane płyny to: woda, słaba herbata, herbaty ziołowa, soki owocowe jedynie rozcieńczone. Ogranicz mocną kawę, herbatę. W chorobach trzustki alkohol należy zupełnie wyeliminować!
- Używaj łagodnych przypraw (np. pietruszka, bazylia, koperek, tymianek, majeranek, wanilia, cynamon). Unikaj ostrych i tłustych: sosów, przypraw, ziół (np. ostrej musztardy, pieprzu, majonezu, ostrej papryki).
- unikaj cukru i słodyczy, szczególnie: cukierków, czekolad, czekoladek oraz ciast francuskich i tortowych.
- używaj metody przygotowania potraw, które nie wymagają dodatku tłuszczu do potrawy - smażenie i obróbkę z dodatkiem tłuszczu należy zastąpić gotowaniem w wodzie, gotowaniem na parze, pieczeniem w folii. Przy przygotowaniu sosów i zup należy unikać zasmażek i wywarów mięsnych.
Podstawową modyfikacją dotyczącą diety trzustkowej w przypadku wykluczenia spożycia mięsa jest zastąpienie go innym źródłem białka pełnowartościowego: chude ryby, mleko i produkty mleczne o zawartości tłuszczu 0,5-2% oraz jaja.
Zalecenia dietetyczne należy stosować minimum 4-6 tygodni. Jeśli dolegliwości będą ustępować, można stopniowo zwiększać ilość tłuszczu w diecie oraz iość mleka i produktów mlecznych o zawartości tłuszczu 0,5-2%. Gdy dolegliwości pojawią się ponownie, należy wrócić do poprzedniego etapu.
Zaznaczam jednak, że dieta powinna być ustalona indywidualnie przez specjalistę na podstawie szczegółowego wywiadu zdrowotnego i dietetycznego.