Pytanie nadesłane do redakcji
Dieta w hemochromatozie i przewlekłym WZW typu C. Gdzie mógłbym znaleźć konkretne przepisy. Dziękuję!
Odpowiedział
dr n. med. Ernest Kuchar
Klinika Pediatrii i Chorób Zakaźnych
Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu
Hemochromatoza jest uwarunkowanym genetycznie schorzeniem, w którym dochodzi do nagromadzenia w organizmie żelaza. Przyczyną schorzenia jest nadmierne wchłanianie żelaza z przewodu pokarmowego. Ponieważ najwięcej żelaza dostarcza orgazmowi czerwone mięso (zawiera żelazo w postaci związanej z hemem, łatwo wchłanianej), dlatego powinien Pan ograniczyć: czerwone mięso i kaszankę. Kolejnym czynnikiem zwiększającym wchłanianie żelaza jest witamina C, dlatego powinien Pan ograniczyć witaminę C, przez co rozumiem, że nie powinien Pan przyjmować jakichkolwiek suplementów zawierających witaminę C oraz spożywać cytrusów.
Z kolei alkohol w hemochromatozie znacznie zwiększa uszkodzenie wątroby, zatem warto ograniczyć alkohol do ilości symbolicznych. Dozwolone jedynie może być czerwone wino, bo tu wydaje się, że korzyści przeważają nad szkodliwością. Proszę się nie bać kawy, herbaty i owoców poza cytrusami i zieleniny. Żelazo z nich bardzo źle się wchłania, a herbata i kawa wręcz ograniczają wchłanianie żelaza.
Poniżej przykładowa dieta. Ilości trzeba dobrać tak, by kaloryczność odpowiadała Pana indywidualnemu zapotrzebowaniu. To tylko jeden przykład. W podanych pod artykułem odnośnikach znajdzie Pan kilka następnych, niemniej warto być twórczym i elastycznym.
Zalecane pokarmy: ryby, zwłaszcza łosoś, makrela, gęś, chude mięso: królik, indyk, drób, melony cantelupa, słodkie ziemniaki, olej lniany, oliwa z oliwek drobne ciemne owoce: porzeczki czarne, jagody, jeżyny, żurawina (mogą być suszone) nabiał: jaja, sery (nie za dużo) napoje: zielona herbata, kawa, mleko 0,5%, maksymalnie 1-2 kieliszki wina czerwonego dziennie.
Z polecanych produktów wspomnę jeszcze o awokado i gorzkiej czekoladzie, która choć zawiera sporo żelaza, to źle przyswajalnego, kaszy gryczanej, sezamie i siemieniu lnianym.
Przykładowa dieta:
Śniadanie:
1-2 jaja plus 2 białka z jaj, szpinak z masłem lub olejem, 2-3 plastry wędliny, szklanka owoców drobnych, kawa/herbata, 1 kromka pełnoziarnistego chleba
Obiad:
ryba grillowana z serem lub warzywami, sałatka z oliwą, 1-2 kromki chleba pełnoziarnistego
Podwieczorek:
prażone pestki z dyni (½ szklanki) lub orzechy i gorzka czekolada 50 g
Kolacja: 1 szklanka czarnych jagód lub innych owoców drobnych, kasza gryczana, brokuły gotowane, pieczone buraki, 1 szklanka kefiru/jogurtu zwykłego, kawa bezkofeinowa/herbata
Dieta w wirusowym zapaleniu wątroby typu C jest ogólnie dostępna, dlatego odsyłam Pana do linków pod odpowiedzią.
Piśmiennictwo:
HCV szkoła przetrwania: Dieta wątrobowaHemochromatisis.org
Hepatitis Foundation International
Hepatitis In New Zealand
Madej G.: Dieta w chorobach wątroby
PlanDieta: Dieta dobra dla wątroby
Poradnia dietetyczna: Wirusowe zapalenie wątroby typu C
Zapalenie wątroby typu C
ZdroNet: Forum Hemochromatoza